Dâm dương hoắc - Vị thuốc quý cho “bản lĩnh” phái mạnh
 

Giới thiệu về vị thuốc dâm dương hoắc

Dâm dương hoắc có nhiều tên gọi khác nhau như cương tiền, phương trượng thảo, ngưu giác hoa,
thiên lưỡng kim,v.v. Trên thực tế đây là phần lá sau khi thụ hoạch rồi sấy khô của nhiều loại cây dâm dương hoắc như Dâm dương hoắc lá to, Dâm dương hoắc lá mác, Dâm dương hoắc lá hình tim.

Theo dân gian, sở dĩ có tên gọi Dâm dương hoắc là vì họ thường lấy lá của cây cho dê ăn để làm tăng ham muốn tình dục, giúp tăng khả năng thụ thai cho dê đực. 

Công dụng của Dâm dương hoắc

Theo y học cổ truyền, Dâm dương hoắc có vị ngọt cay, tính ấm, có tác dụng ôn thận tráng dương, làm ấm cơ thể, giúp cường tráng gân cốt, khử phong trừ thấp.

Tác dụng tăng cường sinh lý nam giới của Dâm dương hoắc 

Theo các nghiên cứu về dược lý cho thấy rằng việc sử dụng dâm dương hoắc có tác dụng tương tự như sử dụng các chế phẩm nội tiết tố sinh dục. Do đó giúp làm tăng trọng lượng của thuỳ trước tuyến yên, làm tăng kích thước tuyến yên, tinh hoàn, và buồng trứng, tử cung trên động vật thử nghiệm. Từ đó làm tăng kích thước quá trình bài tiết tin dịch, nâng cao chất lượng tinh trùng, tăng hiệu quả và ham muốn hoạt động tình dục.

Tác dụng kháng khuẩn

Bên cạnh tác dụng chính thường được biết đến, Dâm dương hoắc còn có khả năng ức chế một số chủng vi khuẩn như tụ cầu vàng, phế cầu, trực khuẩn lao. Bên cạnh đó, vị thuốc này cũng có tác dụng giảm ho, đờm, chống co thắt phế quản, và làm hạ huyết áp. 

Những công trình nghiên cứu theo y học hiện đại cho thấy khả năng trị liệu đặc biệt của Dâm dương hoắc đối với một số bệnh lý như nội khoa như đau thắt ngực do nhiều nguyên nhân. Và một số bệnh lý khác như thiểu năng động mạch vành, suy nhược thần kinh, viêm phế quản mạn tính và viêm khớp ở trẻ em.
 

Công dụng của Dâm dương hoắc

Ứng dụng của Dâm dương hoắc trong y học đối với người liệt dương

Cách sao Dâm dương hoắc

- Dược liệu Dâm dương hoắc có thể được dùng theo nhiều cách, dùng sống hoặc sao vàng, tuy nhiên sử dụng dạng sao vàng là tốt hơn cả. 

- Sao thường: Cho dâm dương hoắc vào chảo nóng, rồi sao trên lửa nhỏ đến khi dược liệu chuyển màu hơi đen.
- Sao cùng muối: dùng nước muối 2% tẩm vào dược liệu theo lượng vừa đủ, sao đến khi dược liệu khô kiệt nước, chuyển màu nâu cánh gián, hoặc hơi đen là được.
- Sao cùng mỡ dê: theo tỷ lệ cứ 1 lạng dược liệu cần 20g mỡ dê. Trước khi tiến hành cần rán chảy mỡ dê trước, bỏ tóp rồi cho dâm dương hoắc đã thái vụ vào. Đun nhỏ lửa đến khi Dâm dương hoắc thấm hết mỡ.
- Sao cùng bơ: tỷ lệ sao và 1 lạng Dâm dương hoắc và 25g bơ, quy trình làm tương tự như sao cùng mỡ dê.

Ngâm Dâm dương hoắc với rượu

Sau khi sao theo những cách trên, cho dược liệu vào rượu gạo để ngâm với tỷ lệ 100g dược liệu cần 1 lít rượu. Đây là phương thức người xưa thường sử dụng và đã được lưu lại trong y thư cổ, sau từ 10 đến 30 ngày ủ là có thể dùng được.
 

Ngày uống 2 lần mỗi lần chỉ 15 đến 20ml, giúp nam giới trị chứng liệt dương, tinh lạnh, di tinh, hiếm muộn, đau lưng, mỏi gối,...

Phối hợp với Dâm dương hoắc với các vị thuốc khác

- Một số vị thuốc thường được kết hợp với Dâm dương hoắc để bổ trợ hoặc tăng hiệu quả là ba kích, tiên mao, sinh khương, can khương, uy kinh tiên,..

- Khi phối hợp Dâm dương hoắc với tiên mao, nhục thung dung và ba kích người ta thấy hiệu quả đối với hoạt động tinh dục tăng lên, giúp cải thiện yếu sinh lý, phòng chống liệt dương và di tinh, mộng tinh cho nam giới.
- Phối hợp sinh khương và can khương với Dâm dương hoắc giúp nâng cao hiệu quả trừ hàn, đặc biệt phù hợp với những người bị viêm loét dạ dày tá tràng, đau tá tràng, đại tràng do khí lạnh. 
 

Dâm dương hoắc thường được phối hợp với tiên mao, nhục thung dung

Bài thuốc hỗ trợ người liệt dương 

Bài thuốc số 1: Dâm dương hoắc 12g, thỏ ty tử 12g, ba kích 16g, nhục thung dung 12g, đương quy 8g, cam thảo 6g, đại táo 3 quả. Tất cả đều được cắt nhỏ rồi cho vào bình thuỷ tinh và ngâm cùng 1lit rượu, ngâm càng lâu càng tốt, thời gian sử dụng trong vòng 1 tuần.
 

Bài thuốc số 2: Dâm dương hoắc 60g, kết hợp với 100g ngài tằm đực, ba kích 50g, kim anh 50g, thục địa, sơn thù du, ngưu tất sau khi phơi khô, thái nhỏ cũng được ngâm cùng rượu. Ngày sử dụng 3 lần, mỗi lần dùng 20 đến 30ml ngày chia làm 2 lần sử dụng vào bữa ăn chính hoặc trước khi đi ngủ.

Bai thuốc số 3: Sắc nước dâm dương hoắc cùng với cam thảo, gừng sống cắt lát rồi thêm 200ml, đun đến khi thu được 50ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

Tài liệu tham khảo

1. Dược sĩ Mai Hương, Dược liệu Dâm dương hoắc: Công năng, tính vị, quy kinh, Nhà thuốc Ngọc Anh. Truy cập này 4/8/2023.

2. Huiping Ma (2011), The genus Epimedium: an ethnopharmacological and phytochemical review, PubMed, Truy cập này 4/8/2023.

3. Alan W Shindel (2010), Erectogenic and neurotrophic effects of icariin, a purified extract of horny goat weed (Epimedium spp.) in vitro and in vivo, PubMed, Truy cập này 4/8/2023.

4. Horny Goat Weed: Can It Treat Erectile Dysfunction?, Healthline, Truy cập này 4/8/2023.

Tác giả: Dược sĩ Nguyễn Hậu - tốt nghiệp Học Viện Quân Y hiện đang phụ trách chuyên môn tại nhà thuốc Ngọc Anh.